ناباروری چیست؟
از نظر علمی، ناباروری به شرایطی اطلاق میشود که تلاش زوجین تا یکسال یا بیشتر پس از روابط جنسی مستمر و بدون جلوگیری منجر به باروری نشود. به طور کلی ناباروری حدود 15 درصد از زوجین را تحت تاثیر خود قرار میدهد. نقص در فاکتورهای باروری مردان تقریبا عامل نیمی از علل ناباروری زوجین است.
چه عواملی در ناباروری مردان تاثیرگذار است؟ و نقش ژنتیک در این ارتباط به چه میزانی است؟
عوامل مختلفی در ناباروری آقایان نقش دارند، از جمله بیماریهای عفونی، بیماریهای هورمونی، مشکلات مربوط به انسداد مجاری انتقال دهنده اسپرم، برخی سموم، داروها، دمای بیش از حد در کیسه بیضه به علت نقایص ساختاری کیسه بیضه و مشکلات ژنتیکی. در این میان، بروز مشکلات ژنتیکی مسئول 30-15 درصد این موارد می باشند. بروز این مشکلات میتواند سبب کم باروری یا ناباروری مردان گردد. جهت تشخیص این مشکلات، آزمایشات ژنتیکی مرتبط توسط متخصصین اورولوژی یا ژنتیک درخواست می شود.
آزواسپرمی چیست و چه تفاوتی با الیگواسپرمی دارد؟
الیگواسپرمی به معنی مقدار کمتر از 15 میلیون اسپرم دریک میلی لیتر از مایع منی آقایان می باشد در حالی که آزواسپرمی به معنی عدم وجود سلول اسپرم در مایع منی میباشد.
علایم بالینی الیگواسپرمی یا آزواسپرمی چیست؟
علامت بالینی قابل تشخیصی برای الیگواسپرمی و آزواسپرمی وجود ندارد تنها علامت آنها ناباروری زوجین پس از یکسال رابطه جنسی منظم می باشد که منجر به بارداری نشده است.
آزمایش آزواسپرمی (AZF) چیست؟
یکی از این آزمایشهای ژنتیکی مرتبط با ناباروری مردان، بررسی منطقه ی ژنهای AZF بر روی کروموزوم جنسی مردانه (کروموزوم Y) میباشد. ژنهای موجود در منطقه ی ژنتیکی AZF در تولید سلولهای جنسی مردانه (سلولهای اسپرم) نقش بسیار مهمی دارند و هرگونه نقص در این ژنها میتواند باعث بروز بیماری الیگواسپرمی و یا حتی آزواسپرمی شود که از دلایل اصلی کم باروری و یا حتی ناباروری در آقایان می باشند.
تحقیقات نشان داده است که حدود 10 تا 15 درصد از موارد ناباروری آقایان به علت آزواسپرمی می باشد که نقصهای ژنتیکی مسئول یک سوم از آنها میباشد. بدین ترتیب که نقص در ژنهای منطقه AZF باعث ایجاد نقص در محصول پروتئینی نهایی این ژنها شده و در نهایت عملکرد این ژنهای مختل شده و باعث ناباروری در آقایان میگردد.
این نقص ژنتیکی می تواند به صورت ارثی انتقال یابد و یا به صورت جهش جدید ایجاد شود. در حالت انتقال ارثی چون علت بیماری نقص در ژن AZF روی کروموزوم مردانه است پس این بیماری فقط از پدر به فرزند پسر خود انتقال می یابد و خانم ها در انتقال و علت بیماری نقشی ندارند.
در بررسی علل ژنتیکی ناباروری مردان می توان از آزمایش AZF استفاده نمود .
چه شرایطی برای انجام آزمایش AZF مورد نیاز است؟
- این آزمایش نیاز به ناشتایی یا آمادگی قبلی خاصی ندارد.
- نمونه ی مورد نیاز برای انجام این آزمایش حدود پنج سی سی از خون بیمار است.
- غالبا انجام یک مرتبه این آزمایش برای تمام طول عمر فرد کافی است، زیرا ساختار کلی ژنوم فرد تغییری نمیکند.
با افتخار به اطلاع میرساند که آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک آینده با استفاده از تجهیزات روز دنیا و در کوتاهترین زمان ممکن آماده ارایه خدمات در زمینه بررسی AZF و دیگر آزمایشات ژنتیکی است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر، لطفا با واحد ژنتیک پزشکی آزمایشگاه آینده تماس حاصل فرمایید.